< Тожикистон. Сотиладиган озодлик » Независимое информационное агентство. «ҲАМСИНФ»

Тожикистон. Сотиладиган озодлик

Тожикистон. Сотиладиган озодлик
«Ҳар доим «Озодий» радиоси тинглашга тайёр бўлган… барчани гумроњ ќилишга йўналтирилган ёлѓон ва алдовлар манбаи эди».
Сенатор Фулбрайт, 1972 йил 17 январ.
Бугун Тожикистон «Озодий» радиосининг 22 нафар журналистини аккредитациядан ўтказган.  Тожикистон Республикасидаги бошќа хорижий оммавий ахборот воситалари бундай текинхўрларнинг катта штатига эга эмас. Текинхўрлар – бу муболаѓа эмас, зеро кейинги ваќтларда «Озодий» ходимлари Тожикистонда рўй берадиган бирор воќеа-њодисани ёритишмаган. Улар ижобий нарсалар, мисол учун «Роѓун» ГЭСи ќурилиши, тез суръатларда ривожланаётган иќтисодиёт њаќида њеч нарса ёзишмайди. Бироќ њамма нарсани ќора рангда тасвирлашади. Агар Тожикистон Республикаси ўзининг «Бойконур»ини барпо этса њам, «Озодий» вакиллари киприк ќоќиб ќўйиш у ёќда турсин, њатто, бу ноодатий њодисага эътибор њам беришмайди. Агар мисол тариќасида айтадиган бўлсак, Душанбеда бирор мушук светофорнинг ќизил чироѓидан ўтса, унда «Озодий» уни умуммиллий фожиа сифатида кўрсатиб, унинг атрофида турли гап-сўзлар чиќариб, Њукуматни айблайди. Шу ўринда, савол туѓилади: хорижликлар маблаѓлари эвазига яшаётган ва Тожикистон учун ёт бўлган манфаатларни ёритаётган ушбу текинхўрлар гуруњининг бу ерда бўлиши зарурми? Бу саволга маќола сўнгида жавоб берамиз!
Њодисаларни ёритишдаги реал хатоликлар, ифлослик ва ѓаразли ёлѓонлар «Озодий»нинг бутун фаолиятидаги ўзига хос хусусиятлардандир.   У – Салим Аюбзод келгандан кейин, вазият янада ёмонлашди. Эндиликда у – директор вазифасини бажарувчи, «етук ёзувчи ва мутафаккир», 150дан ортиќ повест ва романлар муаллифи ќўлини кўксига ќўйиб, хожаларига хушомадгўйлик ќилади. Европапарастлиги, молиявий боѓлиќлиги, Тожикистонга нисбатан ѓаразли муносабати ва бугун Европа Иттифоќида, жумладан, «Озодий» радиосининг марказий идораси жойлашган Прагадаги «мухолифлар»га бўлган эътибори  барчага маълум. Аюбзоднинг ўзи 90-йилларда Душанбедаги «Озодлик» (Конституцион тузум тарафдорлари майдони)да эмас, балки «Шањидон» майдонидаги соќолли бузѓунчи исломпарастлар билан бирга эди. Бироќ инсон пўстини алмаштиради. Бу радиода Аюбзод ветеран (1990-1995). Энди ноќобил ўѓил ўз миссиясига ќайтди – ўзи етишиб чиќќан ИТП ТЭТ идеологиясини олиб бориш ва Европа Иттифоќи мамлакатларида бўлган унинг рањбарияти топшириќларини бажариш. 
«Озодий» ўз дастурларини тўлиќ ишга солди, жамият орасида иѓво кўзѓаш, ихтилоф яратиш ва мамлакат сиёсий-ижтимоий вазиятини нотинчлантиришга ќаратилган вазифаларини радио ва шу номдаги интернет сайти орќали йўлга ќўйишни бошлади. 
Аюбзод рањбарлигининг биринчи кунларидан «Озодий» радиоси Тожикистон Республикаси Олий суди томонидан фаолияти таќиќланган Ислом тикланиш партияси террорчи-экстремистик ташкилотини њимоялашга ќаратилган ахборот хабарларини оммавий нашр этишни бошлади. Аюбзод тезда ўзига ишониб топширилган ОАВни овозалар, уйдирмалар ва туњматларни тарќатувчи карнай ва майдонга айлантирди. Унинг ишга келганидан буён Тожикистонга нисбатан салбий хусусиятга эга бўлган 20та материал нашр этилди. Шундан ўнтаси шахсий бўлиб, муносиб жазодан ќутулиш учун Европадан паноњ топган њамда халќаро ќидирувда бўлган ИТП ТЭТ аъзо ва рањбариятини ќўллаб-ќувватлашга баѓишланган.  Аюбзод ушбу радиода сиёсий Ислом идеологиясини жорий ќилиш ниятида ва аллаќачон, жорий ќилмоќда. Улар ИШИД, Толиблар, ИТП ТЭТ уруш ќаноти бўлган Ансоруллоњ маблаѓлари њисобидан молиялаштирилади.
Бугун «Озодий» радиосида жорий ќилинган Абюзоднинг тањрир сиёсати маълум ва тушунарли. Зеро, у доим ИТП ТЭТнинг номига «демократлар» бўлган доиралари билан алоќада, уларнинг ќўлидан ўзлари уюштирган фуќаролик урушида Тожикистонда 160 минг нафар њалок бўлди. Абюзод, Варќий ва бошќаларнинг бугунги ахборот тарќатиш тарзи фуќаролик урушига керосин ќуйиб, ќочќинлар ќаторида, Тожикистоннинг  юзлаб русмижоз фуќаролари ўз Ватанларини тарк этишига сабаб бўлган. Шу боисдан, вужудга келган вазият Россия Ташќи ишлар вазирлигининг расмий вакили Мария Захарова    эътиборини тортиб, у жорий йилнинг 11 апрелдаги навбатдаги брифингда бу масалага тўхталиб, уни латифа ва «озодийнинг заифлиги», деб атади: «Бу латифа, гарчи мен ушбу драманинг иштирокчилари учун бу, њаќиќатдан њам, кулгули эканини тушунсам њам, чунки бу ерда њуќуќ ва эркинликларнинг бузилиши њаќида гапириш ќийин. Менимча, бу уларнинг унутилиши».
Ташкилотнинг юзи унинг ходимларидир. Њар доим «Озодий» радиосининг асосий идораси «Озодий» учун жуда шубњали журналистлар ва ахборот манбаларини танларди. Аюбзод ўзини сотадиган ва керакли критериялар учун йиќиладиган асоссиз ёзувчилардан бири эди.  Зеро, «Озодий» радиоси таъсис этилгандан буён, Ватан хоинлари, ќочоќлар, безорилар, эгасиз муњожирлари ва ёритиладиган мамлакат тилини биладиган хорижликларни ишга жалб ќилган. 
Бу ерда фуќаролик, сиёсий, ахлоќий ва жинсий принпицларнинг ўзгаришига њар ќандай шароитда рози бўладиган ахлоќий тамойил ва тушунчасиз жиноят ўтмиши, сиёсатга ќарши ва натижада – Ватанни сотишга тайёр бўлган шахслар ишга олинади. Уларнинг барчаси мамлакат ташќарисидаги кураторлари њамда уларни молиялаштирадиган махсус хизматларнинг ахборот сиёсатини ќўллаб-ќувватлашади.  Уларнинг кўпчилиги, Абюзод сингари ватансеварлик, миллий ўзликни англаш њисси ва ўз шарафини йўќотганлар. Улар тамажўйлик манфаатларни ватансеварлик ќадриятларини устун ќўйишади. «Озодий» ва ИТП ТЭТ манфаатларига хизмат ќиладиган, анчадан бунё Ватанда яшамайдиган, у билан генетик ва маънавий алоќада бўлмаган собиќ ватандошлар - муњожиратдаги ва бузѓунчи ќочиќлар янги Тожикистон њодисаларини алоњида золимларга хос асоссиз бањолашади. 
«Озодий» радиоси ўзини «ќадриятлар», «демократия», «виждон ва дин эркинлиги», «инсон њуќуќлари», «фуќаролик жамияти тузилмалари, бозор иќтисодиёти ривожланиши», «ёритиладиган мамлакатлар ва жањондаги воќеа-њодисаларни ќамраб олиш»га ќаратилган нотижорат вазифа ижрочиси сифатида кўрсатади. Бироќ унинг журналистларини бир неча марта алдов, ќаллоблик, ифлос ишлар «сенсация-ю эксклюзив» таъкиби учун ќўлга олишган. «Озодий» тарќатадиган хабарлар бир томонлама, ишончсиз ва тамажўёнадир. 
Материалларни ѓаразли ва нообъективона танлаш тингловчи ва ўќувчиларнинг сони камайишига олиб келди. ИТП ТЭТ ва унинг хорижий ќўллаб-ќувватловчилари томонидан жалб этилган Абюзоднинг келиши билан мавжуд муаммолар ва уларнинг ечими йўлларини нообъектив ёритиш,  сиёсий Ислом ва бузѓунчилик ѓояларини ќасддан тарѓиб ќилиш, террорчилик фаолияти билан шуѓулланувчиларни њимоя ќилиш, шунингдек, ахборот њужумлари ва салбий ёлѓон маълумотларни ташлаш билан республиканинг сиёсий, ижтимоий, иќтисодий ва њатто, њарбий вазиятини нотинчлантиришга боѓлиќ топшириќли њаракатлар «Озодий»нинг вазифасига айланади…
Шунга ќўшимча њолда, айтиш мумкинки, «Озодий» радиоси Тожикистондаги «РСЕ/РС.ИНК» нотижорат корпорацияси вакиллигининг низомномаси бандларини ќўпол равишда бузади. Жумладан, II моддага мувофиќ, «Озодий» ахборотни далиллар асосида тарќатиш, њаќиќий хабарларни олишни таъминлаш, фуќаролик жамиятини мустањкамлаш ва одамлар ўртасидаги ўзаро тушунишга ёрдам бериш, мањаллий ОАВ учун намуна бўлиш, мањаллий ОАВ муассасалари билан шериклик муносабатларини ривожлантириш њамда минтаќа ва дунё мамлакатлари  билан ќалин њамкорликларни йўлга ќўйишга вазифадордир. 
III моддага мувофиќ, «Озодий» Тожикистон Республикаси ќонунчилиги томонидан белгиланган ќонун доирасида фаолият юритиб, бу республика ќонунларига риоя этиши керак. Юќоридаги фикрлардан маълум бўлишича, «Озодий» ўз низомномасида ќайд этилган меъёрларга риоя ќилмайди. Шу боисдан, IX моддага кўра, «бу намояндалик (яъни «Озодий» радиоси)ни тугатишни Тожикистон Республикаси ќонунчилигида назарда тутилган асосларга мувофиќ, бажариш мумкин».
Аллаќачон, Абюзоднинг тайинланиши билан «Озодий» радиоси томонидан Тожикистоннинг њаќиќий воќеа-њодисаларини ёритиш сифати  катта шубња остида ќолмоќда. Шу боисдан, унинг Тожикистон Республикасига нисбатан бузѓунчилик фаолияти ва кейинчалик «Озодий» радиосининг барча тузими нуфузига зарар етказмаслиги учун, ўз њудудида 22 нафар «журналистлар»ни эркалаган Тожикистонинг фаќат битта чиќиш йўли бор!   «Озодий»да яширинган ўткинчи жиноятчиларга такрорий жиноятларини амалга оширишлари учун имкон бермаслик. Шунинг учун, Душанбе шањридаги «Озодий» тањририяти жасорат ва афсусланмасдан ёпилсин. Ва шунда њаммаси яхши бўлади. Барча ифлосликлар ИТП ТЭТ билан бирга Прагада ќолади. 
Максим Веденев, «Параллел» АА.
Манба – «Центр Азия».

Комментарии (0)

Оставить комментарий